We moeten op zoek naar het nieuwe normaal. Ik hoorde het Mark Rutte vorige week tijdens de persconferentie zeggen. Mijn ‘rouwradar’ sprong gelijk aan. Hé, dit ken ik.

Al eerder schreef ik over de overeenkomsten tussen de huidige Corona situatie en een rouwproces. De onzekerheid over hoe lang het gaat duren, de angst voor wat er gaat komen, het sociale isolement en de eenzaamheid die daar vaak bij hoort. Veel mensen vertonen in deze tijd symptomen van rouw.

We hoorden Rutte ons waarschuwen. Het gaat nog lang duren voordat het weer normaal wordt. En waarschijnlijk wordt het niet meer zoals het was. De wereld is veranderd. We moeten ons aanpassen aan een nieuwe realiteit. En dat komt je misschien maar al te bekend voor.

Het moeten missen van een dierbare vraagt ook om aanpassingsvermogen. Het wordt nooit meer zoals het was. Dat is hard en pijnlijk, maar helaas wel de werkelijkheid. Het blijven vechten tegen deze werkelijkheid kost ongelofelijk veel energie. Accepteren dat alles anders is geworden en je niets kunt veranderen aan dat wat er is gebeurd, is de snelste weg naar het nieuwe normaal. Niet persé de gemakkelijkste. Het is misschien wel de moeilijkste stap om te nemen.

Het nieuwe normaal is anders dan het oude normaal. Maar dat hoeft niet te betekenen dat het slechter is of een slap aftreksel van dat wat er ooit was. In deze Corona crisis zie je ook dat er mooie initiatieven ontstaan, dat er meer aandacht is voor dat wat echt belangrijk is en dat mensen creatiever worden. Sommige mensen bloeien zelfs op door minder druk en stress van het normale leven.

Hiermee wil ik echt de impact van dit virus niet onderschatten of deze situatie als een zegen wil zien. Zeker niet. Maar nu het er toch is, kun je er maar beter het beste van maken. Je kunt in een hoekje gaan zitten wachten tot het overgaat, of kijken naar wat je wel kunt doen en zelf de touwtjes in handen nemen. Jij kiest hoe je omgaat met datgene wat je overkomt. En daarin zie ik ook de parallel met rouw.

Het is intens verdrietig om iets of iemand te moeten missen die je heel dierbaar is. Het is goed om daarbij stil te staan en echt bewust aandacht te hebben voor het verdriet en het gemis dat dit veroorzaakt. Bij een betekenisvol verlies hoort altijd rouw. Altijd. Je kunt het negeren en doorgaan alsof er niets aan de hand is, het haalt je altijd in.

Maar het is niet het hele verhaal. Er zijn meer kanten en perspectieven. Verlies neemt niet alleen, het geeft ook iets. Ook al is dat soms heel diep verborgen en wordt het pas jaren later zichtbaar. Ik geloof dat verlies je sterker maakt en je door de diepe dalen ook hoge pieken kunt bereiken.

Durf je te kijken naar wat het verlies je heeft gebracht? Zonder het verdriet te ontkennen of te bagatelliseren én zonder schuldgevoel?

Het nieuwe normaal is niet iets dat er ineens is. Dat heeft tijd nodig om te vormen en zich te ontwikkelingen. Het vraagt om voorbereiding, aanpassingsvermogen en het lef om je eigen keuzes te maken.

Het nieuwe normaal zal af en toe het oude normaal missen. De herinneringen aan het verleden zijn soms pijnlijk en soms vol liefde. In het nieuwe normaal moet je een balans vinden tussen verdriet en geluk, tussen voor jezelf opkomen en het algemeen belang en tussen anderhalve meter afstand en onmisbare nabijheid.

Lees hier ook een ander blog dat ik al eerder schreef over het nieuwe normaal.